Wat is het mooiste, meest bijzondere of vreemdste archiefstuk uit de Nederlandse collecties? Je hebt het je misschien altijd al wel eens afgevraagd, en dat kunnen we ons goed voorstellen! Om deze vraag te beantwoorden, en om mooie archiefstukken elk jaar onder de aandacht te brengen bij een groot publiek is de verkiezing ‘stuk van het jaar’ in het leven geroepen. Elk jaar doen hier bijna 50 Nederlandse archieven aan mee!
Wat is stuk van het jaar?
Stuk van het Jaar is het online publieksevenement van de Nederlandse archieven. Alle deelnemende archieven presenteren rond 1 oktober hun archiefstuk op deze website. De hele maand oktober kan iedereen stemmen op zijn of haar favoriete archiefstuk. Bij de afsluiting van de maand van de geschiedenis wordt de winnaar van het stuk van het jaar bekendgemaakt.
Hoe werkt de verkiezing ‘stuk van het jaar’?
De deelnemende Nederlandse archieven zenden elk jaar een stuk in voor de landelijke verkiezing. Sommige stukken zijn van historische waarde, andere stukken vallen weer op door hun vormgeving, en weer andere zijn bijzonder door de persoonlijke verhalen die ermee verteld worden. Wat deze stukken bindt, is dat ze kleur geven aan onze nationale geschiedenis. Met de verkiezing van 2013 bleek bijvoorbeeld al hoeveel bijzondere stukken van de Nederlandse geschiedenis bewaard zijn gebleven. Stadsarchief Rotterdam was toen de winnaar met een kaartje van de Europacupfinale uit 1970 tussen Feyenoord en Celtic.
Wie organiseert ‘stuk van het jaar’?
De landelijke publieksactiviteit ‘Stuk van het Jaar’ is een initiatief van BRAIN (Branchevereniging Archiefinstellingen Nederland, inmiddels gefuseerd met KVAN), Bedrijfshistorie Rabobank, Gemeentearchief Gemert-Bakel, BHIC, Regionaal Archief Tilburg en partners. Tegenwoordig is de verkiezing minder populair, maar vinden wij als redactie het wel erg belangrijk dat dit blijft bestaan!
Nieuwtjes van ‘stuk van het jaar’
Overzicht van winnaars ‘stuk van het jaar’
Stuk van het jaar 2013
Het toegangskaartje voor de Europacupfinale Feyenoord-Celtic uit 1970 was de inzending van het Stadsarchief Rotterdam voor de verkiezing van het Stuk van het Jaar in 2013. De Rotterdamse inzending won met een mooie voorsprong de stemming.
Stuk van het jaar 2014
“all you need is love”
Vanuit het Franse legerkamp bij Boulogne stuurt de dienst-plichtige Friese militair Romke Eelkes Zandstra, een brief naar zijn geliefde Sjoukje Hendriks in Eestrum. De omstandigheden in de legerplaats zijn erbarmelijk, maar Romke probeert Sjoukje gerust te stellen: “Mijn geliefde en teer beminde minnaresse ik laat u weten dat ik nog redelijk in orde ben en hope en wense van U hetzelfde. Zoo het anders was het zou mijn van harten leed zijn.”
Stuk van het jaar 2016
Tilburgse muurkrant
Van 1978 tot 1995 verschenen met grote regelmaat zeefdrukaffiches met pakkende koppen op de Tilburgse muren. Vol verontwaardiging riepen de makers om ‘aksie’ in een zich snel veranderende stad. De bewaarde muurkranten zijn boeiende getuigenissen van de actiecultuur uit die tijd. Een terechte winnaar.
Stuk van het jaar 2018
CBG met kattebelletjes uit de belgische opstand.
De kattebelletjes waar het CBG-publiek massaal op heeft gestemd geven ons een unieke inkijk in het harde dagelijkse leven van een dienstplichtig militair ten tijde van de Belgische Opstand. Het zijn staccato koeriersberichten van Abraham Eijbergen (1785-1845) die ten tijde van de Belgische Opstand als musketier ingekwartierd was in Den Bosch en schreef over de toestand van zijn bataljon.
